Bay Fil’in Orman Günlüğü – Roberto Totaro (Çizgi Roman Eleştirisi)
Roberto Totaro’nun yazıp çizdiği iki kitaplık bir çizgi roman serisi üzerine konuşacağımız bu yazıda, sözlerime bana bu kitapları gönderme nezaketinde bulunan Marsık Yayıncılık ve Burcu Ural Kopan’a teşekkür ederek başlamak istiyorum. Orijinal adı “The Jungle Journal” olan “Bay Fil’in Orman Günlüğü” serisinin ilk kitabı “Maymunlar Eğleniyor” ve ikinci kitabı “Şakacı Maymunlar İş Başında”, içerdikleri birbirinden bağımsız -gibi gözüken- çizimlere rağmen aslında bir bütün olarak değerlendirilebilecek bir evren sunuyorlar.
“Nirvana”ya Ulaşmış Bir Çizer
“TOT” imzası ile hafızalarımıza kazınan İtalyan yazar ve çizer Roberto Totaro, “Bolle”, “Piero Angelo’nun büyük bilimsel randevuları” ve teknoloji bağımlısı insanları eleştiren “Technocrats” gibi seriler yaratsa da asıl ününe “Nirvana” serisi ile kavuştu. “Nirvana”nın baş kahramanı olan, kısa boylu, koca burunlu ve acayip sakallı “yüce bilge” ile bizi hem güldürmeyi başaran hem de kendine hayran bırakan Totaro, bu serinin ilk kitabı “120 Zen öyküsü” ile 1997 yılında Bordighera’da “Yılın En İyi Resimli Mizahi Edebiyat Kitabı” payesinin de sahibi oldu. 2013 yılında SAF Comics etiketiyle, 2014 yılında da Marsık Kitap etiketiyle yayınlanan “Bay Fil’in Orman Günlüğü”nde ise Totaro, çizimleri ile çocuklara hitap eder gibi gözükürken, alt metinde vermeyi ihmal etmediği mesajlar ile eğlenceli olduğu kadar güçlü bir gülmece ortaya koyuyor.
Filler ve Maymunlar (ve Diğer Hayvanlar)
“GAG” denilen espri sayfalarından oluşan “Bay Fil’in Orman Günlüğü” çizgi romanlarında, sadece filler ve maymunların yer aldığı maceralar olduğunu düşünebilirsiniz. Tam bu noktada bir hatırlatma yapmakta fayda var. Evet, “Bay Fil’in Orman Günlüğü 1: Maymunlar Eğleniyor” ve “Bay Fil’in Orman Günlüğü 2: Şakacı Maymunlar İş Başında” kitaplarında filler ve maymunlar en çok rastladığımız orman sakinleri oluyor. Ama elbette yalnız değiller! Envaiçeşit hayvana rastlayabileceğimiz bu orman günlüklerinde, balıklar, kuşlar, kelebekler, bukalemunlar, su aygırları ve hatta gergedanlar birçok sayfada karşımıza çıkıp yüzümüzde hoş bir tebessüme sebep oluyorlar.
Az Ama Öz
Her iki çizgi roman da toplamda 32 sayfadan oluşuyor. Tabii bu yüzden de orman maceralarımız fazlasıyla kısa sürüyor. Kitaplar özünde çocuklar için tasarlandıkları için bu pek şaşırtıcı bir durum değil aslında. Hatta kolay okunan, bir çırpıda bitirilebilen bu çizgi romanların içindeki konuşma balonu sayısı da son derece az. Ama bu sayede Totaro’nun daha evrensel bir dil tutturmayı başardığını söyleyebiliriz. Konuşma balonlarının kullanıldığı kısımlarda ise Totaro’nun bir çizer olarak gösterdiğini ustalığı, bir yazar olarak da gösterdiğine şahit oluyoruz.
Sadeliğin Zarif Ruhu
Totaro’nun alışık olduğumuz sadeliğini bu maceralarda da koruduğunu görüyoruz. Ama bu sıradan bir sadelik değil elbette. İzlemesi keyif veren, baktıkça daha çok bakma isteği uyandıran zarif bir sadelik. Kendine has karakter tasarımları, minimal arka planları ve basit ama göz alıcı renklendirmeleri ile Totaro, sadeliğin ruhunu yakalamayı başararak çizgilerin arasındaki yolculuğumuza devam etme isteği uyandırıyor. Hem serinin ilk kitabı “Maymunlar Eğleniyor” hem de serinin ikinci kitabı “Şakacı Maymunlar İş Başında”, vaat ettiklerini yerine getirerek kısa da olsa keyifli anlar yaşamamızı sağlıyorlar.
Son olarak, ağırlıklı olarak çocuk kitapları yayınlayan bir yayınevi olan Marsık Yayıncılık’ın Horoz Şekeri Çizgi Kitaplar etiketiyle “Dedektif Nik ve Uşak Desmond”, “Sihirbaz Mandrake ve Abdullah”, “Kızılmaske” gibi yetişkinler için de çizgi romanlar yayınladığını hatırlatmak istiyorum.
Kaynakça
Totaro, R. (2007). Nirvana. İstanbul: Maceraperest Çizgiler.